بررسی اثر شوک سیاست پولی و مالی بر ارزش افزوده بخش صنعت و معدن در ایران

صنعت از بخش­های مهم و حیاتی اقتصاد کشورها محسوب می­شود که توجه به آن جزء اهداف جوامع توسعه یافته و در حال توسعه است. در ایران نیز بر اساس آمارها بخش صنایع و معادن در مجموع حدود 25 درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده است. با وجود این سهم، صنعت در اقتصاد کشور طی دوران اجرای برنامه­های توسعه و سیاست­های تعدیل و تثبیت، از سیاست­های کلان اقتصادی و به خصوص سیاست­های پولی و مالی تاثیر فراوان پذیرفته است. با این رویکرد، مطالعه حاضر اثر شوک سیاست پولی و مالی بر ارزش افزوده بخش صنعت را طی دوره 93-1370 بررسی نموده است. جهت دسترسی به این هدف ابتدا نوسانات سیاست پولی و مالی در قالب فیلتر هودریک - پرسکات‌، الگوسازی و سپس به کمک مدل ARDL‌، اثرات آن‏ها بر ارزش افزوده بخش صنعت در کنار متغیرهایی چون موجودی سرمایه خالص بخش صنایع و معادن، نیروی کار شاغل در این بخش و هزینه‌های آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعه حاضر بیان‌گر آن است که شوک مثبت سیاست‌ پولی و مالی اثری مثبت بر ارزش افزوده بخش صنعت دارد؛ اما شوک منفی سیاست‌ پولی و مالی با ایجاد سردرگمی در میان فعالان اقتصادی، اثری منفی بر ارزش افزوده بخش صنعت می­گذارد. همچنین نتایج نشان می‌دهد که موجودی سرمایه و نیروی­کار شاغل در بخش صنعت و معدن بر ارزش افزوده این بخش اثری مثبت دارند. بر این اساس می‏توان گفت 10 درصد افزایش در موجودی سرمایه و نیروی کار، طی دوره بلندمدت ارزش افزوده بخش صنعت و معدن را به ترتیب به میزان 3/7 و 6/5 درصد افزایش می­دهد. در نهایت نیز نتایج بیان‏گر آن است که مخارج دولتی سرانه در آموزش و پرورش نیز اثری مثبت بر ارزش افزوده بخش صنعت دارد؛ به طوری که 10 درصد افزایش در مخارج دولتی سرانه، طی دوره بلندمدت سبب افزایش ارزش افزوده بخش صنعت به میزان 4/3 درصد می‌گردد.